dinsdag 10 december 2013

Because who is perfect?

Er circuleert een nieuw campagnefilmpje op het internet. Van een Zwitserse belangenvereniging genaamd PRO-INFIRMIS. Zij willen de solidariteit tussen gehandicapten en niet gehandicapten bevorderen. Het filmpje toont een viertal duidelijk zichtbaar fysiek gehandicapten, die ontvangen worden in een loods waar paspoppen gemaakt worden. Gaandeweg blijkt dat zij de modellen voor nieuwe paspoppen zijn. Hun lichamen worden gevat in polyester, feestelijk gekleed in smoking en glitterjurk en daarna in een winkelstraat in Zürich in een etalage geplaatst. 

Het filmpje blijkt een ware hit. Uit tal van hoeken duikt het op in mijn computerscherm. De reacties zijn lovend en ‘likend’. Iedereen is geraakt en ontroerd. Zelfs mijn eigen gehandicaptenkring is ontstoken in enthousiasme. Ik heb het filmpje daarom een paar keer bekeken. Voor de zekerheid. Maar de geraaktheid en ontroerdheid wil maar niet komen. Sterker, hoe vaker ik kijk, hoe unheimischer ik me voel. Waar kijk ik nou eigenlijk naar? En welke boodschap wordt hier overgebracht? 

Het helpt enorm om de muziek weg te denken. Wat zie en hoor ik als ik emotioneel niet gemanipuleerd wordt door klanken? (waarom trouwens nooit eens snoeiharde metal onder misvormde lijven, waarom altijd weeïgstemmende aaaaah-kijk-toch-eens hoe-knap-muziek?) Wat dan overblijft zijn mensen wiens lijf gemeten wordt. Die zakelijke vragen over hun lichaam gesteld krijgen. De constateringen: “Er zijn slechts drie tenen”. “Er mist 35 cm”. De schetsen die gemaakt worden. Zonder de jengelende kattenstem van de zanger die alles overgiet met een laag “Dit is heel bijzonder wat hier gebeurt”, voel je het ongemak. Hetzelfde ongemak dat mensen voelen in de speekkamer van een arts als zij zich ontkleed hebben en niets anders meer zijn dan botten met een vel eroverheen. De blik die op deze mensen wordt gericht is objectief, verzakelijkend, verdingend, met als triest hoogtepunt het shot van een prachtige man met ernstige misvormingen, die gefilmd wordt met zijn broek tot op de enkels gezakt. Zijn iele lucifersbeentjes omringd door een centimeter. Het is het enige moment in het filmpje dat me diep raakt. Hoe vernederend wil je het hebben? Wat hadden de makers in gedachten toen ze dit in scene zetten?? Het is pure schaamte die hier getoond wordt, onherkenbaar verpakt in glitter en glamour. Een modern rariteitenkabinet.

En dan het resultaat. Lijven tot pop gemaakt met daaroverheen een slogan die het geheel zeggingskracht moet geven:

Because who is perfect? Get close.

Dus dit is de boodschap van een organisatie die bij wil dragen aan een positieve beeldvorming rond gehandicapten? Dat niemand perfect is? Als je goed kijkt tenminste. Ik vind dat een tamelijk verbijsterende conclusie. Je kleedt mensen letterlijk uit, toont hun naakte en kwetsbare lijf en dan geef je de boodschap dat niemand perfect is? Wat zeggen ze daarmee? Dat deze mensen niet perfect zijn, maar dat dat niet erg is omdat niemand perfect is? 

Door te benadrukken dat niemand perfect is houdt deze organisatie de gedachte overeind dat er uiteindelijk toch zoiets bestaat als perfecte schoonheid, ook al kan niemand daaraan voldoen. Maar er bestaat helemaal geen matenmeter. Er is geen norm van boven die dicteert wat perfectie is. Die gedachte moet ontmanteld net als de mand waar je niet door kan vallen omdat hij niet bestaat. Schoonheid manifesteert zich op vele manieren, in vele vormen. Dus als er al een slogan passend is dan deze:  

Because every body is perfect. Get close.
 
Ik mag hopen dat er iemand wakker wordt daar in die Zwitserse bergen.

3 opmerkingen:

Agnes van Wijnen zei

Interessant weer hoe verschillend je hetzelfde kunt zien. Wat ik mooi vind aan de Zwitserse actie is dat er door en met mensen letterlijk andere beelden in de etalage worden gezet. Niet 'verdingt' maar als bewuste keuze van de modellen, die zelf zichtbaar plezier beleven en geraakt zijn door het resultaat. Diversiteit in lijven te zien voor iedereen in een modesetting, daarmee de schoonheid nog onderstrepend van wat anders is of doorgaans anders gewaardeerd wordt. En daarmee dus ook de gangbare norm die oa in mode keer op keer bekrachtigd wordt, prikkelen en uitdagen. Er is nog veel meer over te zeggen, dit voor nu.

Marie-Jose zei

Hai Agnes,
Dank voor je reactie. Het is idd heel interessant hoe verschillend de reacties zijn. Eerst dacht ik dat ik de enige met kritiek was, maar nu hoor ik van meer mensen dat ze moeite hadden. Mijn blog is natuurlijk maar 1 analyse. En laat helder zijn dat ik het tonen van diverse lijven in de mode-wereld zeer toejuich. Evenals kleding die bij die lijven past (dat stoorde mij ook in het filmpje, dat de poppen in van die standaard kleren gehesen werden, die deze mensen in het echte leven ws nooit zouden kunnen dragen vanwege hun misvorming). Het was het in beeld brengen van het maakproces, de manier die ze daarvoor gekozen hebben die mij tegenstaat. Graag hoor ik het "vele meer" dat jij er nog over te zeggen hebt. Ik ga even bedenken hoe en in wat voor vorm we hier met wat mensen eens over verder zouden kunnen nadenken.Voor nu dank voor je bijdrage! groet! Marie-Jose

[sic!] zei

eens